Όταν Το Ποτάμι προσπάθησε να αντιγράψει τον Ομπάμα

Update 21 Μαίου: Κυκλοφόρησε τρίτο διαφημιστικό με νεαρό άνδρα και άλλαξαν λίγο οι ονομασίες των αρχικών διαφημίσεων. Τα πρόσθετα σχόλια μου στο τέλος του κομματιού.

Δεν είναι ασυνήθιστο πολιτικές διαφημίσεις ενός κόμματος να εμπνέονται από πολιτικές διαφημίσεις άλλων χωρών. Το νέο κόμμα Το Ποτάμι με ηγέτη τον Σταύρο Θεοδωράκη δεν αποτελεί εξαίρεση. Τα παρακάτω σύντομα διαφημιστικά με τίτλο “Η πρώτη της φορά” ανέβηκαν στο κανάλι Youtube του κόμματος στις 18 Μαϊου:

Η πρώτη της φορά (1/2) Η πρώτη της φορά

Η πρώτη της φορά (2/2) Η πρώτη φορά ξανά

Και στις δύο διαφημίσεις το concept είναι προφανώς μέσω λογοπαιγνίων να γίνει σύγκριση των συναισθημάτων γύρω από τις σεξουαλικές σχέσεις με τα συναισθήματα που διακατέχουν μια ψηφοφόρο με ενδοιασμούς. Στην πρώτη περίπτωση μια νεαρή γυναίκα που δεν έχει ποτέ ψηφίσει και στην δεύτερη μια μεγαλύτερη σε ηλικία γυναίκα που απέχει τα τελευταία χρόνια λόγω απογοήτευσης.

Από που μάλλον εμπνεύστηκε

Η παραπάνω διαφήμιση είναι για την καμπάνια του Μπαράκ Ομπάμα από το 2012 και πρωταγωνιστεί η ηθοποιός Λίνα Ντάναμ (δημιουργός της σειράς “Girls” του καναλιού HBO) και έχει τίτλο “Lena Dunham: Your First Time” με παρόμοιο concept και μερικές κοινές ατάκες με τη πρώτη διαφήμιση του Ποταμιού.

Προσωπική μου άποψη ότι οι διαφημίσεις του Ποταμιού όχι μόνο ήταν δύσκολο ως αδύνατο να αντιγράψουν τα θετικά στοιχεία του αρχικού της Ντάναμ, αλλά και ότι το περιοχόμενο τους περιέχει αρκετά σεξιστικά στοιχεία που όφειλαν να αποφύγουν.

Γιατί απέτυχε η αντιγραφή

  • Ο τίτλος του διαφημιστικού είναι για να πιάσει την προσοχή του θεατή, όχι να μονοπωλήσει όλο το σενάριο όπως του Ποταμιού.
  • Η Ντάναμ είναι γνωστή προσωπικότητα και το βίντεο αν δεν έιναι δικής της έμπνευσης σαφώς ταιριάζει με τα δημιουργήματα της.
  • Η Ντάναμ διαφημίζει συγκεκριμένο υποψήφιο με γνωστή προσωπικότητα και όχι ένα κόμμα που δεν έχει αυτοπροσδιοριστεί σε μεγάλο βαθμό.
  • Η Ντάναμ δίνει χειροπιαστά παραδείγματα από την πρόσφατη σταδιοδρομία του Ομπάμα και όχι απλώς γενικά χαρακτηριστικά που το Ποτάμι θέλει να πείσει ότι κατέχει.
  • Η Ντάναμ χρησιμοποιεί την θετική εμπειρία της ως ψηφοφόρος του Ομπάμα πριν από τέσσερα χρόνια για να πείσει άλλους να κάνουν το ίδιο. Αντιθέτως, στο Ποτάμι ουσιαστικά πάνε να δείξουν ότι οι γυναίκες ψηφοφόροι ενθουσιάζονται να το ψηφίσουν και ότι δεν φοβούνται το άγωστο.

Όλα τα παραπάνω βέβαια σε μεγάλο βαθμό αντικατοπτρίζουν και τις διαφορές του ίδιου του Ομπάμα που το 2012 ήταν πλέον υποψήφιος με τέσσερα χρόνια σταδιοδρομίας και εμπειρίας, ενώ το Ποτάμι όχι. Η καμπάνια του Ομπάμα έκανε συνειδητή επιλογή να δώσει έμφαση σε σημεία από την προηγούμενη τετραετία και αυτό φάνηκε στη διαφήμιση της Ντάναμ για να δείξει ότι δεν απογοήτευσε τους νέους ψηφοφόρους του 2008 όπως ήταν η Ντάναμ τότε.

Τα σεξιστικά στοιχεία

Και στα δύο διαφημιστικά του Ποταμιού αναπαράγονται κοινά σεξιστικά τροπάρια γύρω από τις γυναίκες και το σεξ. Στο πρώτο με τη νεαρή γυναίκα που “δεν το έχει κάνει” και ότι “δεν πρέπει να είναι με τον οποιονδήποτε”. Στο δεύτερο υπάρχει η μεγαλύτερη σε ηλικία γυναίκα που “εχει πολύ καιρό να το κάνει”. Είναι μάλλον απίθανο το Ποτάμι να δημιουργούσε ανάλογα διαφημιστικά με άνδρες χαρακτήρες. (σημείωση: δεν ισχύει πλέον, κυκλοφόρησε τρίτο διαφημιστικό με νεαρό άνδρα όπως αναφέρω στο παρακάτω Update) Τέλος, ο σκηνοθέτης του Ποταμιού αναγκάζεται να δημιουργήσει διάλογο που ουσιαστικά μονοπωλείται από διπλά νοήματα με τρόπο ψιλοχυδαίο σε αντίθεση με το αρχικό της Ντάναμ που δίνει ευθέως talking points της καμπάνιας του Ομπάμα με τρόπο που δεν μπορεί να παρερμηνευτεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα talking points της καμπάνιας του Ομπάμα αποτελούν πλεονεκτήματα έναντι του αντιπάλου του τα οποία εκ των πραγμάτων ένα νέο κόμμα όπως Το Ποτάμι που μετράει ζωή μόνο μερικούς μήνες δεν θα μπορούσε να μιμηθεί με τρόπο πειστικό.

h/t @Miss_Tulka

Update 21 Μαϊου

Πριν από λίγο κυκλοφόρησε ένα τρίτο διαφημιστικό της ίδιας σειράς με πρωταγωνιστή έναν νεαρό άνδρα. Με εξαίρεση το γεγονός ότι πλέον τα διαφημιστικά της σειράς δεν αποτελούνται αποκλειστικά από γυναίκες, κατά την άποψη μου συνεχίζουν να ισχύουν οι ίδιες κριτικές σε γενικές γραμμές. Και πάλι, απέτυχε το Ποτάμι να αντιγράψει τα θετικά του διαφημιστικού της Ντάναμ για ακριβώς τους ίδιους λόγους. Και πάλι χρησιμοποίησε κοινά σεξιστικά τροπάρια με διπλά νοήματα και υπονοούμενα με τρόπο υπερβολικό. Αυτή τη φορά όμως με έναν νεαρό άνδρα που “δεν το έχει κάνει”, την παρέα του που τον ρωτάει “πως το κάνει” και που “κάποιοι το κάνουνε για πλάκα” και πάει λέγοντας.

Η πρώτη του φορά

Το κείμενα των διαφημιστικών

Η πρώτη της φορά (1/2) Η πρώτη της φορά

Δεν το έχω κάνει ποτε. Ξέρω πως η πρώτη φορά είναι πολύ σημαντική. Δεν πρέπει να είναι με τον οποιονδήποτε. Οι συνέπειες είναι μεγάλες. Πρέπει να είναι…μοναδική. Αξέχαστη. Πρέπει να είναι με κάποιον που τον εμπιστεύεσαι, και που μαζί του νιώθεις οικειότητα και ασφάλεια. Που δεν θα σε προδώσει την επόμενη μέρα. Που…να θέλει αυτά που θέλεις και εσύ. Που πιστεύει αυτά που πιστεύεις και εσύ. Που νοιάζεται και καταλαβαίνει. Που θέλει να έχεις δουλειά, και μια καλή ποιότητα ζωής. Που σέβεται τις επιλογές σου, τον τρόπο ζωής σου, τα πιστεύω σου. Που δεν σε καπελώνει. Που δεν σε προσβάλλει, που δεν λέει ότι ξέρει καλύτερα από εσένα για εσένα. Λοιπόν, μπαίνεις στο δωμάτιο, τραβάς τη κουρτίνα, και παίρνεις τη μεγάλη απόφαση. Είναι εκείνη η στιγμή που από κορίτσι γίνεσαι γυναίκα. Η πρώτη φορά που πας να ψηφίσεις…είναι πολύ σημαντική. Και τη θυμάσαι για πάντα.

Η πρώτη της φορά (2/2) Η πρώτη φορά ξανά

Δεν είναι η πρώτη μου φορά φυσικά, αλλά έχω πολύ καιρό να το κάνω. Δε θυμάμαι, πάνε πολλά χρόνια. Δεν εμπιστευόμουν κανένα. Δεν είναι σωστό, το ξέρω, αλλά δε μπορούσα. Κουράστηκα με όλους αυτούς τους τύπους. Φέτος όμως, θα το ξανακάνω. Και ύστερα από πολύ καιρό, νιώθω χαρά, αισιοδοξία, ότι κάτι αλλάζει. Νιώθω ότι πήρα τη φωνή μου πίσω, και ότι υπάρχει κάποιος με κοινή λογική. Κάποιος που μπορώ να εμπιστευτώ. Κάποιος που νοιάζεται, που καταλαβαίνει. Που δεν σε καπελώνει, που δεν σε προσβάλλει. Φέτος νιώθω ότι η ψήφος μου γίνεται ξανά σημαντική. Γιατί χωρίζει το παλιό από το νέο. Γιατί με κάνει να νιώθω και εγώ νέα. Γιατί με κάνει να νιώθω σημαντική. Φέτος θα ψηφίσω.

Lena Dunham: Your First Time

Your first time shouldn’t be with just anybody. You want to do it with a great guy. It should be with a guy with beautiful…[GESTURES] Someone who really cares about and understands women. A guy who cares whether you get health insurance, and specifically whether you get birth control. The consequences are huge. You want to do it with a guy who brought the troops out of Iraq. You don’t want a guy who says, oh, hey, I’m at the library studying when really he’s out not signing the Lily Ledbetter Act. Or who thinks that gay people should never have beautiful, complicated weddings of the kind we see on Bravo or TLC all the time. It’s a fun game to say, who are you voting for? And they say, I don’t want to tell you. And you say, no, who are you voting for, and they go, guess. Think about how you want to spend those four years. In college aged time, that’s 150 years. It’s super uncool to be out and about, and someone says, did you vote? No, I didn’t – I wasn’t ready. My first time voting was amazing. It was this line in the sand. Before I was a girl, now I was a woman. I went to the polling station, I pulled back the curtain, I voted for Barack Obama.

Η πρώτη του φορά

Δε το’χω κάνει ποτέ. Ξέρω ότι η πρώτη φορά είναι πολύ σημαντική. Η πίεση είναι μεγάλη. Η παρέα μου με ρωτάει πως το έκανα και τι έκανα. Μου δίνουν συμβουλές χωρίς να τους ρωτήσω. Για μένα όμως είναι κάτι ιδιαίτερο, είναι σπουδαία υπόθεση. Κάποιοι το κάνουνε για πλάκα. Εγώ, το κάνω γιατί νοιάζομαι. Το κάνω για μένα, όχι για τους άλλους. Το κάνω για νά’χω μια καλύτερη ζωή. Το κάνω για το τόπο μου. Το κάνω για τη γενιά μου. Το κάνω για το μέλλον μου. Το κάνω για νά’χω επιλογές. Για να βγω απ’τα διλήμματα. Θα μπω στο δωμάτιο, θα τραβήξω τη κουρτίνα, και θα πάρω τη μεγάλη απόφαση. Είναι η στιγμή που γίνεσαι άντρας. Η πρώτη φορά που πας για να ψηφίσεις είναι πολύ σημαντική, και τη θυμάσαι για πάντα.